Victim, accomplice or culprit?
Onder deze titel verscheen in 2014 van Eveline Buchheim een fascinerend verhaal over de relaties van een Nederlandse vrouw in Indië ‘with the Japanese occupier’. Dit is onder andere gebaseerd op brieven in Japan waarop zij de hand heeft weten te leggen. Het stuk is opgenomen in het recente Jaarboek voor Vrouwengeschiedenis, met het thema ‘Under Fire, women and World War II’. De vrouw om wie het gaat heet Marie-Thérèse Brandenburg van Oltsende die een relatie had met Minoru Sakata, waarvan overigens de precieze aard onzeker blijft. Zij werd na de oorlog in Nederland op de korrel genomen voor onteigening van haar zogeheten ‘vijandelijk vermogen’. Zij verdedigde zich tegen deze claim. Buchheim analyseert de complexe werkelijkheid van deze verhouding tijdens de oorlog onder andere vanuit het oogpunt van door de vrouw toegepaste ‘gendered strategies’.